گیربکس cvt چیست؟ نحوه عملکرد، مزایا و معایب + انواع
رانندگی با خودروهای دنده‌اتوماتیک به انتخابی محبوب تبدیل شده است. در میان انواع گیربکس‌های اتوماتیک، گیربکس cvt یا همان (continuously variable transmission)، به دلیل عملکرد منحصربه‌فرد و مزایای قابل‌توجه، جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. برخلاف گیربکس‌های اتوماتیک سنتی که از تعداد محدودی دنده استفاده می‌کنند، گیربکس cvt از سیستم انتقال قدرت متغیر و پیوسته بهره می‌برد. به عبارت دیگر، این گیربکس می‌تواند به‌طور‌نامحدود و بدون وقفه، نسبت دنده را در محدوده مشخصی تغییر دهد. در ادامه با گیربکس سی وی تی بیشتر آشنا می‌شویم.
گیربکس cvt چیست؟ آشنایی کامل با cvt
گیربکس CVT، مخفف Continuously Variable Transmission، نوعی جعبه دنده است که به جای داشتن تعداد محدودی دنده ثابت، از یک نسبت دنده پیوسته و قابل تغییر استفاده می‌کند. این فناوری امکان تطبیق انتقال نیرو را در طیف وسیعی از سرعت‌ها فراهم می‌آورد، به طوری که باعث بهبود راندمان سوخت و ارائه یک رانندگی نرم و بدون تپش می‌شود. گیربکس CVT با استفاده از پولی‌های قابل تنظیم و یک تسمه، نیروی موتور را به چرخ‌ها منتقل می‌کند. این ساختار به گیربکس اجازه می‌دهد تا بطور خودکار و بدون درنگ نسبت دنده‌ای را انتخاب کند که دقیقاً برای شرایط رانندگی لحظه‌ای مناسب است.
باتوجهبه مزایای گیربکس CVT، شرکت‌های خودروسازی بسیاری از جمله ایران خودرو، در مدل‌های جدید خود از این فناوری بهره می‌برند. ایران خودرو، به‌عنوان یکی از پیشروان صنعت خودروسازی در ایران، این فناوری را در محصولات خود به کار گرفته است. همچنین شما می‌توانید از شرایط خرید ماشین ایران خودرو اقساطی بهره‌مند شوید؛ زیرا همه محصولات جدید این شرکت گیربکس سی وی تی دارند.
تشریح اجزای اصلی گیربکس cvt
برای درک بهتر عملکرد این گیربکس، باید در ابتدا اجزای آن را بشناسید.
قرقره ورودی در گیربکس cvt چیست؟
این قرقره به موتور متصل است و در سمت چپ گیربکس قرار دارد. قطر این قرقره ثابت است و با تغییر دور موتور، سرعت چرخش آن نیز تغییر می‌کند. این قرقره نیروی موتور را می‌گیرد و آن را به تسمه cvt منتقل می‌کند. برای مثال قطر قرقره ورودی در کوییک r ثابت است و با تغییر دور موتور، سرعت چرخش آن نیز تغییر می‌کند. خبر خوب این است که شما می‌توانید از شرایط فروش اقساطی کوییک R با گیربکس cvt استفاده کنید و این خودرو را بدون پرداخت همه مبلغ به‌صورت یکجا بخرید.
قرقره خروجی گیربکس های cvt
این قرقره در سمت راست گیربکس قرار دارد و به چرخ‌ها متصل است. قطر این قرقره تغییر کرده و به‌این‌ترتیب، نسبت دنده را تنظیم می‌کند. این قرقره نیروی تسمه cvt را می‌گیرد و آن را به چرخ‌ها منتقل می‌کند.
تسمه گیربکس اتوماتیک cvt چیست؟
تسمه cvt از جنس فلز یا پلاستیک است و بین قرقره‌های ورودی و خروجی قرار دارد. این تسمه نیروی موتور را از قرقره ورودی به قرقره خروجی منتقل می‌کند.
کلاچ اولیه در گیربکس cvt چیست؟
این کلاچ در ابتدای گیربکس cvt قرار دارد و برای اتصال و قطع موتور به گیربکس استفاده می‌شود.
سیستم کنترل الکترونیکی cvt
این سیستم شامل یک کامپیوتر و تعدادی سنسور برای رصد دور موتور، سرعت خودرو و سایر پارامترها است و وظیفه دارد تا با تنظیم قطر قرقره‌های ورودی و خروجی، بهترین نسبت دنده مناسب هر شرایط رانندگی را انتخاب کند. حال که با اجزای گیربکس های cvt آشنا شده‌اید، در بخش بعدی به نحوه عملکرد آن می‌پردازیم.
نحوه عملکرد گیربکس cvt؛ انتقال قدرت در گیربکس cvt چگونه است؟
برخلاف گیربکس‌های سنتی که از دنده‌های مجزا برای انتقال قدرت استفاده می‌کنند، گیربکس cvt (ضریب دنده متغیر پیوسته) از تسمه (یا زنجیر فلزی) و دو قرقره مخروطی شکل برای انتقال قدرت به‌طور‌پیوسته و بدون وقفه استفاده می‌کند.
در این گیربکس، موتور به مبدل گشتاور قدرت می‌دهد و مبدل گشتاور قدرت را به تسمه و سپس تسمه، قدرت را به چرخ‌ها منتقل می‌کند. سیستم کنترل الکترونیکی، ضریب دنده را بر‌اساس سرعت موتور و شرایط رانندگی تنظیم خواهد کرد. با افزایش سرعت موتور، قرقره متحرک (متصل به موتور) بازتر می‌شود و قرقره متصل به چرخ‌ها بسته‌تر می‌شود. این کار با کاهش ضریب دنده، سرعت چرخ‌ها را افزایش می‌دهد. با کاهش سرعت موتور، فرایند برعکس اتفاق می‌افتد و ضریب دنده افزایش می‌یابد.
مقایسه عملکرد گیربکس cvt با گیربکس‌های اتوماتیک و دستی
همان‌طور که می‌دانید، در خودروهایی با دنده‌های دستی، راننده با استفاده از کلاچ، دنده‌ها را تعویض می‌کند. دنده‌های دستی از مجموعه‌ای از چرخ‌دنده با ضرایب دنده ثابت تشکیل شده‌اند و راننده باتوجهبه شرایط، ضریب دنده مناسب را انتخاب می‌کند. در دنده‌های اتوماتیک معمولی، تعویض دنده در دنده‌های مشخص و با وقفه انجام می‌شود و این دنده‌ها از مجموعه‌ای از چرخ‌دنده با ضرایب دنده ثابت تشکیل شده‌اند.
اما در دنده‌های cvt، تعویض دنده به‌صورت‌پیوسته و بدون وقفه انجام و ضریب دنده متناسب با نیاز تنظیم می‌شود. اگر به دنبال خرید یک خودروی اتوماتیک cvt هستید، پژو ۲۰۷ اتومات با گیربکس cvt گزینه‌ای عالی است. با شرایط فروش اقساطی ۲۰۷ اتومات خرید این خودرو برایتان آسان‌تر می‌شود.
مزایای گیربکس cvt چیست؟
گیربکس‌های CVT مزایای فراوانی دارند. ازجمله مزایای این نوع گیربکس‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رانندگی نرم و روان
- مصرف سوخت بهینه
- شتاب‌گیری سریع
- تعویض دنده‌های نامحسوس
- کاهش استهلاک موتور و نیاز به تعمیرات کمتر
باتوجهبه این مزایا اگر به دنبال خرید یک سدان خانوادگی با گیربکس cvt هستید، جک j5 گزینه مناسبی برای شما است. با فروش اقساطی جک j5 خریدی آسان در انتظار شماست.
معایب گیربکس cvt چیست؟
علاوه‌بر همه مزایای بالا، گیربکس cvt معایب زیر را نیز دارد:
- قیمت بالا
- احساس کمبود قدرت در برخی شرایط مانند سربالایی‌ها
- نیاز به تعمیرات تخصصی
با وجود مزایای فراوان، قیمت اولیه این نوع گیربکس‌ها بیشتر از گیربکس‌های سنتی است. به همین دلیل، خرید خودرو لیزینگی با گیربکس cvt راه‌حلی مناسب برای متقاضیانی است که تمایل به پرداخت هزینه اولیه بالا را ندارند.
آشنایی با انواع گیربکس cvt
به‌طورکلی گیربکس‌های cvt به سه دسته تسمه فلزی، زنجیر فلزی و variator هیدرولیکی تقسیم می‌شوند. در ادامه انواع گیربکس CVT را بررسی می‌کنیم:
۱. گیربکس cvt با تسمه فلزی
این نوع گیربکس cvt از یک تسمه فلزی بین دو قرقره مخروطی برای انتقال قدرت از موتور به چرخ‌ها استفاده می‌کند. این گیربکس‌ها به دلیل ساختار ساده و قیمت مناسب، در بسیاری از خودروهای اقتصادی استفاده می‌شوند. گیربکس cvt دنا پلاس توربو اتوماتیک از این نوع است. با شرایط فروش اقساطی دنا پلاس توربو اتوماتیک این خودرو را بدون پرداخت همه هزینه به‌صورت یکجا بخرید.
۲. گیربکس cvt با زنجیر فلزی
این نوع گیربکس cvt از یک زنجیر فلزی برای انتقال قدرت از موتور به چرخ‌ها استفاده می‌کند. زنجیر فلزی استحکام و طول عمر بیشتری نسبت به تسمه فلزی دارد و گشتاور بیشتری را منتقل می‌کند؛ بنابراین در خودروهای قدرتمندتر استفاده می‌شوند.
۳. گیربکس cvt با variator هیدرولیکی
این نوع گیربکس cvt از یک سیستم هیدرولیکی برای انتقال قدرت از موتور به چرخ‌ها استفاده می‌کند. variator هیدرولیکی از دو پمپ و یک مخزن روغن تشکیل شده است. پمپ‌ها روغن را با فشار به یکدیگر منتقل می‌کنند و این فشار باعث چرخش قرقره‌ها و تنظیم ضریب دنده می‌شود. گیربکس‌های cvt با variator هیدرولیکی به دلیل عملکرد نرم و روان، در خودروهای لوکس استفاده می‌شوند.
نکات مهم در مورد گیربکس cvt
پیش از خرید خودروهایی با گیربکس CVT، پیشنهاد می‌کنیم نکاتی درباره نحوه رانندگی با این نوع ماشین‌ها، زمان تعویض روغن آن‌ها و علائم خرابی این نوع گیربکس را به‌خوبی بشناسید. در ادامه این نکات را به‌طورکامل بررسی می‌کنیم.
نحوه رانندگی با گیربکس cvt چگونه است؟
گیربکس‌های cvt به دلیل نداشتن دنده‌های مشخص، برای رانندگی نرم (بدون شتاب ناگهانی) مناسب هستند. هنگام رانندگی با این گیربکس، باید از پدال گاز به‌طور‌ملایم استفاده شود تا از دور موتور بالا و استهلاک زودرس گیربکس جلوگیری کنید.
گیربکس‌های cvt حالت‌های مختلفی مانند حالت اسپرت، اقتصادی و برفی دارند. از این حالت‌ها متناسب با شرایط رانندگی خود بهره بگیرید. باید توجه کنید که گیربکس‌های cvt برای یدک‌کشی بارهای سنگین طراحی نشده‌اند؛ بنابراین از این کار خودداری کنید.
زمان تعویض روغن گیربکس cvt چیست؟
زمان تعویض روغن گیربکس cvt به نوع گیربکس و شرایط رانندگی بستگی دارد. به‌طورکلی، تعویض روغن گیربکس cvt هر 60000 تا 80000 کیلومتر توصیه می‌شود. برای تعویض روغن باید از روغن مخصوص این گیربکس استفاده کنید.
علائم خرابی گیربکس cvt چیست؟
لرزش خودرو و صدای غیرعادی (مانند زوزه) هنگام رانندگی، ممکن است از علائم خرابی گیربکس cvt باشد. همچنین تاخیر در تعویض دنده یا عوض نشدن دنده، نشان‌دهنده خرابی گیربکس است. فراموش نکنید که یک تعمیرگاه تخصصی و مجرب باید گیربکس cvt را تعمیر کند.
آینده پیش‌روی cvt؛ دگرگونی در صنعت خودرو
باتوجهبه مزایای متعددی مانند رانندگی نرم و روان، مصرف سوخت کمتر و استهلاک پایین‌تر، پیش‌بینی می‌شود که گیربکس‌های cvt در آینده جایگزین گیربکس‌های سنتی شوند. گیربکس‌های cvt جدیدتر گشتاور بیشتری را منتقل می‌کنند و برای استفاده در خودروهای قدرتمندتر مناسب هستند. همچنین راندمان مدل جدیدتر این گیربکس‌ها به‌طور‌قابل‌توجهی افزایش‌یافته است. در‌حال‌حاضر، گیربکس‌های cvt در بسیاری از خودروهای سدان و شاسی‌بلند استفاده می‌شوند و به دلیل ساختار ساده و راندمان بالا، برای استفاده در خودروهای برقی نیز مناسب هستند. باید بدانید که باتوجهبه مزایای گیربکس‌های cvt، شرایط فروش اقساطی سایپا برای خودروهای مجهز به این نوع گیربکس فراهم شده است.
گیربکس cvt؛ انتخابی هوشمندانه برای رانندگی در دنیای مدرن
در این مقاله، به بررسی گیربکس cvt پرداختیم. این نوع گیربکس، مزایای متعددی از جمله رانندگی نرم و روان، مصرف سوخت بهینه، شتاب‌گیری مناسب و استهلاک کمتر را به ارمغان می‌آورد؛ انتخاب نوع گیربکس مناسب، به نیازها و اولویت‌های شما بستگی دارد. اگر به دنبال رانندگی نرم و روان، مصرف سوخت بهینه و استهلاک کمتر هستید، گیربکس cvt انتخاب مناسبی برای شما است، اما اگر به دنبال رانندگی اسپرت و هیجان‌انگیز هستید، گیربکس‌های دستی یا اتوماتیک سنتی ممکن است انتخاب‌های بهتری باشند. به نظر شما بهترین مزیت گیربکس cvt چیست؟ مشتاقانه منتظر خواندن نظرهای شما هستیم.
پرسش و پاسخ
نظرات و سوالات خود را با ما در میان بگذارید