مالیات برعایدی سرمایه خودرو، نوعی مالیات در سیستم مالیاتی ایران برای فروشندگان خودرو است. این مالیات زمانی به فرد تعلق می‌گیرد که شخصی خودرویی بالاتر از قیمت خرید بفروشد. این قانون مالیاتی راه حلی برای مقابله با دلالان خودرو و جلوگیری از خرید و فروش سوداگرانه است. این قانون در تاریخ ۱۴ اسفند ۱۴۰۲ از سوی مجلس شورای اسلامی به تصویب و از فروردین ماه ۱۴۰۳ لازم‌ الاجرا است. در این مقاله قصد داریم به‌طور‌کامل این نوع مالیات را  بررسی کنیم.

این قانون شامل چه کسانی است؟

در بازار آزاد برای بسیاری از محصولات و کالا‌ها افراد سودجویی هستند که سودی بیشتر از حد مجاز را می‌خواهند دریافت کنند. قانون برای این افراد راه‌کار‌های مناسبی را تصویب و اجرا می‌کند. یکی از این قانون‌ها برای برخورد با دلالان خودرو است که به نام مالیات بر عایدی خودرو در حال اجرا است.

مالیات بر عایدی سرمایه (CGT) بر خودرو در ایران شامل مالیاتی است که بر سود ناشی از فروش خودروهایی که به قصد سرمایه‌گذاری و کسب سود خریداری شده‌اند، اعمال می‌شود. این قانون شامل لیست ماشین های وارداتی که سود به دست آمده از خرید و فروش‌ آن‌ها بالا باشد نیز می‌شود.

نحوه محاسبه از مالیات بر عایدی سرمایه خودرو

مالیات بر عایدی سرمایه خودرو به اختلاف قیمت خرید و فروش خودرو اعمال می‌شود. این مالیات به میزان مشخصی از سود حاصل از فروش خودروهایی که کمتر از سه سال از تاریخ خرید آن‌ها گذشته باشد، تعیین می‌شود. نرخ مالیات بر عایدی سرمایه به‌طور‌معمول به‌صورت درصدی از سود حاصل از فروش تعیین شده است. در راستای خدمات الکترونیک و سهولت در انجام کار‌های اداری سامانه مالیات نقل و انتقال خودرو راه‌اندازی شد که مردم برای انجام این‌کار به صورت آنلاین و بدون مراجعه حضوری به دفترخانه و ادارات ذیربط به این وبسایت رسمی مراجعه کنند.

نحوه محاسبه مالیات بر عایدی سرمایه خودرو

شرایط معافیت؛ مالیات بر عایدی سرمایه خودرو

برای معافیت از پرداخت این مالیات و جداسازی افراد خاطی از افراد عادی جامعه روشی‌های وجود دارد که در این بخش به آن اشاره و معرفی می‌کنیم.

استفاده شخص: افرادی که برای مصرف شخصی و نه برای هدف سرمایه‌گذاری یا کسب سود خودرو خریداری کرده‌اند، جز این قانون نیستن و معاف از پرداخت این مالیات هستند.
نگه‌داشتن خودرو بیش از سه سال: با هدف مصرف از ماشین، نه خرید و فروش این روش برای معافیت از مالیات بر عایدی خودرو استفاده‌ می‌شود. بدین صورت که اگر خودروی شما بیش از سه سال در مالکیت شما باشد، معاف از مالیات بر عایدی سرمایه خواهید بود. این یک روش تشویق برای مصرف از کالا است نه معامله خودرو محسوب می‌شود.
انتقال سند یا امتیاز خودرو به اعضای درجه یک خانواده: برای معافیت از این قانون مالیاتی فرد می‌تواند خودرو را به یکی از اعضای خانواده مانند همسر، فرزندان و والدین انتقال دهد و شامل این معافیت قانونی شود. این انتقال‌ها به عنوان نقل و انتقالات خانوادگی در نظر گرفته می‌شوند و مشمول مالیات نمی‌شوند.
خودر‌و‌های خاص: ممکن است برخی از خودروها یا شرایط خاص که دولت در قوانین معافیت تعیین کرده است، شامل این مالیات نباشند مثلاً خودروهای امدادی، دولتی، یا عمومی از دسته این گروه هستند.
یک نکته مهم که برای مالکین خودرو آن است که آیا خرید اقساطی خودرو شامل پرداخت مالیات می‌شود؟ در جواب باید گفت خرید قسطی خودرو به خودی خود شامل پرداخت مالیات نمی‌شود؛ زیرا مالک به تدریج و با پرداخت اقساط به مدت طولانی مالک بر حق خودرو محسوب می‌شود.

در ادامه باید خاطر نشان کرد که مالیات بر عایدی خودرو فقط زمانی به خودرو تعلق می‌گیرد که مالک خودرو تصمیم به فروش آن با سود نسبت به قیمت خرید اولیه بگیرد. هدف از این معافیت‌ها برای جلوگیری از تاثیر منفی بر زندگی روزمره افراد عادی جامعه است تا افراد سودجو از افراد معمولی جدا و مشخص شوند.

شرایط معافیت؛ مالیات بر عایدی سرمایه خودرو

نحوه پرداخت مالیات؛ مالیات بر عایدی سرمایه خودرو

پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه خودرو در ایران به شیوه‌ای طراحی شده است که فروشندگان باید بعد از فروش خودرو، مبلغ مالیات را به‌صورت پرداخت آنلاین مالیات خودرو به دولت بپردازند. روند پرداخت به صورت زیر است:

ثبت معامله در سامانه مالیاتی: پس از توافق بر سر فروش خودرو، فروشنده باید معامله را در سامانه ملی املاک و اسکان یا سامانه‌های مشابه که توسط سازمان امور مالیاتی اعلام می‌شود، ثبت کند. در این سامانه اطلاعات مربوط به قیمت خرید و قیمت فروش خودرو ثبت می‌شود تا سود حاصل از معامله مشخص شود.
محاسبه مالیات: سامانه به صورت خودکار مالیات بر عایدی سرمایه با‌توجه‌‌به اختلاف قیمت خرید و فروش خودرو محاسبه می‌کند.  این نرخ بسته به قوانین مالیاتی مشخص شده و به‌صورت درصدی از سود حاصل از فروش است.
پرداخت مالیات: پرداخت مالیات پس از تعیین توسط اداره امور مالیاتی و انتشار از طریق سامانه مالیاتی توسط درگاه‌های بانکی به صورت آنلاین انجام می‌شود.
تکمیل فرآیند نقل و انتقال: مالک خودرو فقط در صورتی که مالیات خود را پرداخت کرده‌باشد اجازه انتقال خودرو به فرد دیگر را دارد. در این مرحله، مدارک مربوط به پرداخت مالیات در سامانه ثبت و امکان انتقال مالکیت فراهم می‌شود.
ارائه رسید پرداخت: پس از پرداخت، رسید یا گواهی پرداخت مالیات در سامانه صادر می‌شود که برای مراحل قانونی انتقال خودرو به خریدار و ثبت در دفاتر اسناد رسمی نیاز است.
از مزایای فرآیند ثبت، انتقال و پرداخت مالیات خودرو در سامانه دولتی می‌توان به مشاهده و در دسترس بودن اطلاعات مربوط به معامله و پرداخت مالیات به شکل آنلاین و بروز اشاره کرد.  البته در نظر داشته باشید برای محاسبه مالیات خودرو لوکس باید به سامانه دیگری با نام expcar.tax.gov.ir مراجعه کنید.

نحوه پرداخت مالیات؛ مالیات بر عایدی سرمایه خودرو

نکات کلیدی؛ مالیات بر عایدی سرمایه خودرو

مالیات بر عایدی سرمایه خودرو به منظور کاهش خرید و فروش‌های سوداگرانه وضع شده و شامل سود حاصل از فروش خودروهایی می‌شود که به قصد کسب سود و در بازه زمانی کوتاهی خریداری و فروخته می‌شوند. این مالیات به اختلاف قیمت خرید و فروش خودرو اعمال می‌شود و نرخ آن به صورت درصدی از این سود محاسبه می‌گردد. افرادی که به‌صورت مداوم و در مدت کوتاهی به خرید و فروش خودرو می‌پردازند، باید این مالیات را پرداخت کنند. از دیگر اهداف آینده‌نگرانه این مالیات کنترل قیمت خودرو مخصوصا قیمت ماشین های چینی که به تازگی در باز ایران طرفداران خود را دارند و همچنین برای کاهش تقاضای سرمایه‌گذاری در بازار خودرو است.