استانداردهای خودرویی نقش بسزایی در تضمین ایمنی، کاهش آلایندگی و بهبود کیفیت خودروها دارند. در ایران، سازمان ملی استاندارد با هدف ارتقای کیفیت و ایمنی خودروها، استانداردهای متعددی را تدوین و ابلاغ کرده است. این استانداردها نه تنها برای تولیدکنندگان، بلکه برای مصرف‌کنندگان نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند؛ زیرا رعایت آن‌ها تاثیر مستقیمی بر کاهش تصادفات و بهبود تجربه رانندگی دارد. استاندارد ۸۵گانه خودرو، یکی از این استاندارد‌‌ها است که در این مقاله به‌طور کامل در مورد آن توضیح می‌دهیم.

استاندارد ۸۵گانه خودرو؛ مجموعه‌ای از الزامات فنی و ایمنی

در پاسخ به سوال استاندارد ۸۵ گانه چیست، باید بگوییم استاندارد ۸۵ گانه مجموعه‌ای از الزامات فنی و ایمنی است که توسط سازمان ملی استاندارد ایران برای خودروهای تولید داخل و وارداتی تعیین شده است. این استانداردها در سال ۱۳۹۶ معرفی و مقرر شد تا دی‌ماه ۱۳۹۷ به‌طور کامل اجرایی شوند. هدف اصلی از تدوین این استانداردها، همگام‌سازی صنعت خودروسازی کشور با معیارهای جهانی و افزایش ایمنی و کیفیت خودروها است.

پیش از این، استانداردهای خودرویی شامل ۵۵ مورد بود که با بازنگری و افزودن موارد جدید، به ۸۵ مورد افزایش یافت. از سال ۹۷ به بعد همه خودرو‌های خریداری شده چه به‌صورت فروش اقساطی خودرو، طرح‌های فروش ویژه و خرید به صورت نقدی، باید موارد عنوان شده در این استاندارد ۸۵گانه را داشته باشند.

استاندارد ۸۵گانه خودرو؛ مجموعه‌ای از الزامات فنی و ایمنی

فهرست کامل استانداردهای ۸۵گانه‌‌ خودرو

این استانداردها که در سه مرحله و تا ابتدای دی‌ماه ۱۳۹۷ به‌صورت کامل به مرحله اجرا درآمدند، با هدف ارتقای ایمنی، کیفیت و کاهش آلایندگی خودروها تدوین شده‌اند. در ادامه، فهرست کامل این استانداردها ارائه می‌شود:

استانداردهای مربوط به ایمنی و بدنه خودرو

  • سیستم ترمز ضد قفل (ABS)
  • سیستم کنترل پایداری الکترونیکی (ESC)
  • سیستم ترمز اضطراری خودکار (AEB)
  • سیستم هشدار انحراف از مسیر (LDW)
  • تجهیز خودرو به ایربگ راننده و سرنشین جلو
  • ایربگ‌های جانبی و پرده‌ای در برخی مدل‌ها
  • ساختار مستحکم بدنه در برابر تصادف‌ها
  • تجهیز خودرو به سیستم هشدار نقاط کور (BSM)
  • سیستم هشدار برخورد از جلو (FCW)
  • کمربند ایمنی سه‌نقطه‌ای برای تمامی سرنشینان
  • قفل ایمنی کودک در درب‌ها
  • استانداردهای ایمنی برای جلوگیری از ورود قطعات خطرناک به داخل کابین
  • سیستم کمک به حرکت در سربالایی (HSA)
  • پشت‌سری‌های فعال برای کاهش صدمات ناشی از تصادف
  • استانداردهای تصادف از جلو و عقب
  • استانداردهای تصادف جانبی
  • جذب ضربه در ستون‌ها و سقف خودرو
  • باز نشدن ناگهانی درب‌ها هنگام تصادف
  • سیستم هشدار کاهش هوشیاری راننده (DAA)
  • سیستم تثبیت فشار باد تایر (TPMS)

استانداردهای مربوط به آلایندگی و مصرف سوخت

  • مجهز بودن به استاندارد آلایندگی یورو ۵ یا بالاتر
  • کاهش سطح انتشار آلاینده‌های گازی (CO2, NOx)
  • استفاده از کاتالیست‌های کارآمد برای کنترل آلاینده‌ها
  • سیستم بازیافت بخارات سوخت (EVAP)
  • محدودیت در مصرف سوخت خودروهای سبک و سنگین
  • کنترل و نظارت بر سطح انتشار ذرات معلق
  • استانداردهای مرتبط با مصرف بهینه سوخت
  • سیستم استارت-استاپ برای کاهش مصرف سوخت در ترافیک
  • نشت نداشتن سوخت از باک در شرایط تصادف یا تغییر دما
  • تست و تایید مصرف سوخت واقعی در شرایط شهری و جاده‌ای

استانداردهای مربوط به تجهیزات و امکانات رفاهی

  • مجهز بودن خودرو به سیستم نمایشگر فشار باد تایر (TPMS)
  • چراغ‌های روزتاب (Day Running Light)
  • مجهز بودن به سیستم تهویه مطبوع مناسب
  • کیفیت و استحکام صندلی‌ها و محل اتصال آن‌ها به خودرو
  • استاندارد ایزوفیکس (ISOFIX) برای نصب صندلی کودک
  • برف‌پاک‌کن با عملکرد مناسب و سیستم شست‌وشوی شیشه جلو
  • تولید نکردن صداهای غیرمعمول از قطعات داخلی و خارجی خودرو
  • رعایت استانداردهای نویز و ارتعاش در داخل کابین خودرو
  • استفاده از شیشه‌های ایمن در برابر ضربه و شکستگی
  • روشنایی کافی در داخل کابین و تجهیزات داخلی مناسب
  • قفل مرکزی و کنترل الکترونیکی درها
  • کیفیت و دوام مواد به‌کاررفته در داشبورد و اجزای داخلی
  • سیستم تنظیم برقی یا دستی صندلی راننده و سرنشینان
  • قابلیت کنترل خودکار نور بالا (AHB)
  • کیفیت عایق‌بندی و کاهش صدای موتور داخل کابین
  • دسترسی آسان به تجهیزات ایمنی برای سرنشینان

استانداردهای مربوط به سیستم‌های الکترونیکی و فنی

  • تجهیز خودرو به سیستم عیب‌یابی الکترونیکی (OBD)
  • کیفیت و دقت عملکرد کیلومترشمار و سنسورهای سرعت
  • سیستم قطع سوخت در هنگام تصادف
  • سیستم ضدسرقت الکترونیکی (Immobilizer)
  • عملکرد صحیح سیستم الکترونیکی ترمز و پایداری
  • حداکثر تاخیر مجاز در عملکرد ایربگ‌ها
  • استاندارد عملکرد سیستم فرمان برقی یا هیدرولیکی
  • کیفیت اتصالات برقی و محافظت در برابر اتصال کوتاه
  • دقت و عملکرد صحیح نمایشگرها و هشدارهای خودرو
  • تاخیر نداشتن در عملکرد سیستم‌های کنترلی الکترونیکی

خودرویی که از سال ۹۷ به بعد تولید شده،‌ باید همه این استاندارها را رعایت کرده باشد.

مهم‌ترین الزامات استاندارد ۸۵گانه خودرو

استاندارد ۸۵گانه شامل مجموعه‌ای گسترده از الزامات می‌شود که به‌طور کلی می‌توان آن‌ها را در دسته‌های ایمنی، آلایندگی و تجهیزات رفاهی تقسیم‌بندی کرد. در حوزه ایمنی، الزاماتی مانند سیستم ترمز اضطراری پیشرفته (AEB)، سیستم کنترل پایداری الکترونیکی (ESC) و سیستم هشدار انحراف از مسیر (LDW) مورد تاکید قرار گرفته‌اند.

در بخش آلایندگی، رعایت استانداردهای یورو ۵ و استفاده از سیستم‌های کاهش آلایندگی الزامی است؛ همچنین، تجهیزاتی نظیر سیستم پایش فشار باد تایرها (TPMS) و چراغ‌های روزتاب (Day Lights) نیز در این استانداردها گنجانده شده‌اند. پس از اعمال این قانون،‌ تغییرات قابل توجهی روی لیست قیمت ایران خودرو اقساطی و حتی کیفیت خودرو‌ها مشاهده شد.

مهم‌ترین الزامات استاندارد ۸۵گانه خودرو

تاثیر اجرای استاندارد ۸۵گانه بر صنعت خودروسازی ایران

اجرای استاندارد ۸۵گانه چالش‌ها و فرصت‌هایی را برای صنعت خودروسازی ایران به همراه داشته است. از یک سو، خودروسازان داخلی با افزایش هزینه‌های تولید و نیاز به سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید مواجه شده‌اند که منجر به افزایش قیمت نهایی خودروها شد.

از سوی دیگر، رعایت این استانداردها می‌تواند به بهبود کیفیت محصولات، افزایش رقابت‌پذیری در بازارهای بین‌المللی و کاهش تلفات جاده‌ای منجر شود؛ همچنین، توقف تولید برخی خودروهای قدیمی که قادر به پاس کردن این استانداردها نبودند، فرصتی برای توسعه و تولید مدل‌های جدید و به‌روز فراهم کرده است. از همین رو پس از سال ۹۷، قیمت سورن پلاس با موتور xu7p یا خودرو‌هایی با این استاندارد افزایش یافت اما شرایطی برای خرید اقساطی یا ثبت نام در طرح‌های ویژه، وجود دارد.

لیست خودروهای با استاندارد ۸۵گانه در ایران

با اجرای استاندارد ۸۵گانه، تعدادی از خودروهای تولید داخل و مونتاژی موفق به دریافت تاییدیه‌های لازم شده‌اند. برای مثال، شرکت ایران‌خودرو اعلام کرده است که تمامی محصولات جدید این شرکت مطابق با استانداردهای ۸۵ گانه تولید می‌شوند. در ادامه لیست کامل این خودروها را نام می‌بریم:

خودرو‌های تولید داخل:

  • دنا پلاس
  • پژو ۲۰۷
  • تارا
  • شاهین
  • ریسپکت
  • فردا ۵۱۱
  • رانا پلاس
  • پژو ۲۰۶
  • پژو پارس
  • رانا
  • ساینا S
  • کوییک S

خودرو‌های مونتاژ داخل:

  • چری آریزو ۵
  • چری تیگو ۷
  • جک S5
  • ام‌وی‌ام X22

خودرو‌های وارداتی:

  • هیوندای النترا
  • کیا سراتو
  • تویوتا کرولا
  • مزدا ۳

همه خودرو‌های نام‌برده را می‌توانید در فروش فوری سایپا، طرح‌های ثبت‌نام خودرو و فروش اقساطی خودرو، خریداری کنید.

لیست خودروهای با استاندارد ۸۵گانه در ایران

خودروهایی که به دلیل استاندارد ۸۵گانه از خط تولید خارج شدند

با اعمال استانداردهای ۸۵ گانه، برخی از خودروهای قدیمی که قادر به تطبیق با این الزامات نبودند، از خط تولید خارج شدند. برای مثال، تولید خودروهایی مانند پراید، تیبا، ساینا و پژو ۴۰۵ به دلیل انطباق نداشتن با استانداردهای جدید متوقف شده است. در ادامه لیست کامل‌تری از این خودرو‌ها را نام می‌بریم:

  • ام‌وی‌ام ۳۱۵ سدان
  • ام‌وی‌ام ۵۵۰
  • تیگو ۵
  • سایپا ۱۳۱ دوگانه‌سوز
  • سایپا ۱۳۲ دوگانه‌سوز
  • سایپا ۱۴۱ بنزینی و دوگانه‌سوز
  • آریو ۱۵۰۰ سی‌سی
  • پژو پارس با موتور XUM
  • آسا B50F
  • لیفان ۶۲۰
  • لیفان X50
  • لیفان X60
  • جک J5
  • هیوندای i10
  • پیکان
  • پژو ۴۰۵
  • ریو
  • MVM 315 سدان
  • تیگو ۵
  • پژو پارس با موتور XUM
  • وانت تک کابین و دو کابین مزدا و کارا ۱۷۰۰ (بنزینی و دوگانه سوز)

این اقدام با هدف افزایش ایمنی و کاهش تلفات جاده‌ای صورت گرفته است. توقف تولید این خودروها، اگرچه ممکن است در کوتاه‌مدت اثراتی بر بازار داشته باشد، اما در بلندمدت به نفع صنعت خودروسازی و مصرف‌کنندگان خواهد بود. البته همچنان شما می‌توانید برای خرید ساینا اتوماتیک یا خودروهای دیگر، به‌صورت نقد و اقساط اقدام کنید.

مزایا و معایب استاندارد ۸۵گانه

اجرای استاندارد ۸۵گانه موجب افزایش سطح ایمنی خودروها و کاهش تصادفات جاده‌ای شده است؛ همچنین، کاهش آلایندگی ناشی از اجرای این استانداردها، نقش مهمی در بهبود کیفیت هوا دارد. از سوی دیگر، این استانداردها می‌توانند به افزایش کیفیت ساخت خودروها و ارتقای جایگاه صنعت خودروسازی ایران در بازارهای بین‌المللی کمک کنند. اما همچنان چالش‌هایی برای اعمال این قانون وجود دارد.

یکی از مهم‌ترین چالش‌های اجرای استاندارد ۸۵ گانه، افزایش هزینه‌های تولید و به تبع آن، گران‌تر شدن خودروهای داخلی است. این موضوع باعث شده که خودروهای اقتصادی از دسترس برخی از خریداران خارج شوند؛ همچنین، حذف خودروهای ارزان‌قیمت از بازار، گزینه‌های موجود برای خریداران را کاهش داده و باعث افزایش قیمت خودروهای کارکرده شده است. البته همچنان شرایط فروش اقساطی ساینا دوگانه یا هر خودرو دیگری، گامی مهم برای خرید خودرو است.

مزایا و معایب استاندارد ۸۵گانه

اجرای استاندارد ۸۵گانه؛ گامی در راستای بهبود صنعت خودروسازی

اجرای استاندارد ۸۵گانه در صنعت خودروسازی ایران، گامی مهم در راستای ارتقای ایمنی و کیفیت خودروها محسوب می‌شود. با وجود چالش‌هایی نظیر افزایش هزینه‌های تولید و خروج برخی خودروهای قدیمی از بازار، رعایت این استانداردها در بلندمدت به نفع مصرف‌کنندگان و صنعت خودروسازی کشور خواهد بود.

در آینده، احتمال دارد این استانداردها به‌روزرسانی شده و الزامات سخت‌گیرانه‌تری نیز به آن‌ها افزوده شود. در نتیجه، خودروسازان داخلی باید سرمایه‌گذاری بیشتری روی فناوری‌های جدید انجام دهند تا بتوانند در بازار رقابتی باقی بمانند. ایجاد شرایط فروش اقساطی سمند سورن پلاس یا طرح‌های ثبت نامی هر خودروی دیگری، شرایطی است که خودروسازان برای رقابت در این بازار از آن استفاده می‌کنند.